Leren leren? Hoe kom je tot resultaat?
— 21 mei 2020
In mijn programma Learning zit een slide van een schattig jongetje dat wil leren fietsen. Je ziet dat Charlie net tegen de stoeprand rijdt en valt. Wat zeggen ze tegen hem? En waarom doet dat er toe?
M’n deelnemers helpen Charlie bij het leren fietsen. En elke keer weer valt op dat ze een en al support zijn; ze zijn lief tegen ‘m, en spreken ‘m moed in. Ze zijn (haast eindeloos) geduldig en hebben er alle begrip voor als ie het spannend vindt. Ze zeggen ‘geeft niks hoor’, als het nog niet lukt. En vertellen dat het straks, zo maar ineens (en met nog een beetje oefenen) vast gaat lukken!
zonder oordeel
Last but not least: ze staan zonder oordeel naast ‘m. Ze schelden ‘m niet uit, ze zetten ‘m niet onder druk, en vragen zich niet hardop af wat anderen er wel niet van zullen vinden. En ze vergelijken ‘m niet met een ander, die dit al láng onder de knie had gehad …
je beste supporter
In stap twee van de oefening keren we ’t om; nu is het de deelnemer die, bij het leren van iets nieuws, tegen de stoeprand aangereden is. En ik vraag ze de support naar zichzelf uit te schrijven, in dezelfde bewoordingen als ze gebruikt hebben voor Charlie. Dat is confronterend. Hoe aardig, mild en geduldig zijn we eigenlijk naar onszelf wanneer iets niet lukt? En in hoeverre speelt deze houding een rol, in hoe leuk leren is?
waarom doet dat er toe?
Laten we ‘ns kijken naar wat er gebeurt wanneer we onaardig zijn, gaan mopperen en duwen. Boosheid, ongeduld, dreiging maken ons alert. We ervaren de spanning die van de situatie uitgaat.
Ook al zijn we ons soms helemaal niet bewust van het feit dat ons systeem dingen oppikt en uitlegt als potentieel gevaarlijk, de oudste delen van ons brein zijn al aan het werk gegaan. Ze maken ons klaar om tot actie over te gaan.
Hartslag en bloeddruk gaan omhoog, spierspanning neemt toe, spijsvertering en immuunsysteem gaan op een laag pitje. We zijn er klaar voor. Of toch niet?
Fysiek zijn we klaar om in actie te komen, maar een vervelende bijkomstigheid van stress is dat onze neocortex buiten spel gezet wordt. Het is nu immers niet het moment voor bespiegelingen, er zijn geen argumenten nodig of creatieve oplossingen, we moeten rennen! Dat lijkt althans de redenering te zijn van ons systeem.
hoe meer druk, hoe minder souplesse
Dit betekent dat stress ons lerend vermogen flink in de weg zit. Ons star maakt, onze creativiteit en oplossend vermogen reduceert. We doen ’t zoals we het eerder hebben gedaan, en krijgen wat we eerder ook al kregen …
zelf leren?
Wil je aan de slag met meer bewustzijn op wat er in je omgaat? Wil je werken aan persoonlijk groei, vanuit respect en ontspanning? Kom ‘ns sparren, om te zien hoe het ook kan!
